Hà Nội đã mang trong mình từ lịch sử hào hùng, văn hóa, phong tục, tập quán, từ các góc nhìn con người, nhịp sống cho đến cảnh vật, cả nền ẩm thực cũng có những nét riêng. Chuyên đề điểm qua một số cuốn sách về Hà Nội: Lược sử Hà Nội, Hà Nội văn hóa và phong tục, Hà Nội 36 góc nhìn, Miếng ngon Hà Nội, Đi dọc Hà Nội.
Cuốn sách “Lược sử Hà Nội” của NXB Từ điển Bách khoa, khổ14,5x20,5cm dày 766 trang được phát hành năm 2007. Bìa sách cứng với hình ảnh Tháp Rùa lung linh đáy nước. Nổi bật ở góc phải là nét đẹp cổ kính của Chùa Một Cột biểu tượng văn hóa ngàn năm của Hà Nội. Với lối viết liền mạch, sắp xếp sự kiện một cách hệ thống, súc tích và dễ hiểu, dễ tra cứu, cuốn sách này là món quà đối với những ai yêu Hà Nội và là nguồn tư liệu cần thiết để tìm hiểu, nghiên cứu về lịch sử, tinh hoa Hà Nội.
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, mảnh đất và con người Hà Thành vẫn giữ được vẻ đẹp và bản sắc dân tộc. Cuộc sống và con người Hà Nội cũng thật phong phú đa dạng, đã từng trở thành đề tài của biết bao nhà văn, nhà thơ, nhạc sỹ. Điều này được khắc họa trong cuốn “Hà Nội văn hóa và phong tục” của tác giả Lý Khắc Cung và Thanh Hào do NXB Lao động tái bản năm 2009 khổ 13,5x20,5cm. Cuốn sách gồm 9 chương, mỗi chương thể hiện một nét văn hóa đặc trưng của người Hà Nội. Người Hà nội ưa chuộng gọn gàng, chỉnh tề, trang nhã,mặc đẹp nhưng kín đáo, không cần cầu kỳ lòe loẹt, không phô trương lố lăng. Họ bảo vệ phong cách dân tộc trong trang phục. Thật tuyệt vời khi được ngắm nhìn những cô gái Hà Thành trong tà áo dài thướt tha, duyên dáng. Không chỉ thanh lịch trong ngôn ngữ, ăn mặc, tính chất thanh lịch ấy còn được thể hiện trong giao tiếp. Người Tràng An ở với nhau “biết nhịn”, “biết nể”, “biết ngượng”. Người ta tóm cả cái thanh, cái cao, cái lịch sử của người Tràng An vào trong hai từ “thanh lịch”.
Hà Nội với 36 phố phường cổ kính, với những thứ quà ngon, những con người thanh lịch. Có bao nhiêu người Hà Nội thì có bấy nhiêu góc nhìn. Cuốn sách “Hà Nội 36 góc nhìn” dày 359 trang khổ 13,5x20,5cm của các nhà văn, nghệ sỹ dưới nhiều góc nhìn khác nhau đã khắc họa lên một Hà Nội với quá trình tích hợp văn hóa đa dạng và phong phú. Bìa sách màu đỏ tươi, những nét vẽ nhòe mờ về mái phố phảng phát không khí Hà Nội cổ. Và cũng như con người, mỗi đường phố, ngõ phố của Hà Nội đều có một linh hồn. Vậy linh hồn của những phố phường Hà Nội nằm ở đâu? Nó nằm ở những hàng cây xanh, mỗi phố đều gắn với một loại cây nào đó.
Nói đến Hà Nội là nói đến mảnh đất ngàn năm văn hiến. Hà Nội với 36 phố phường, Hà Nội với những món ăn đã trở thành nghệ thuật ẩm thực, mang dấu ấn của mảnh đất Hà Thành, làm lưu luyến bước chân của những du khách đã từng đặt chân tới. Vâng! “Miếng ngon Hà Nội” chính là cuốn sách chúng em muốn giới thiệu tới Thầy Cô và các bạn hôm nay. Cuốn sách của tác giả Vũ Bằng dày hơn 200 trang khổ 11x19cm do NXB Văn học xuất bản năm 2006. Bìa sách là hình ảnh phố cổ mộc mạc, cổ kính với món đặc trưng Hà Nội gợi chút hoài niệm xao xuyến.
Hà Nội có những món quà ngon và ăn quà cũng có cách riêng. “Miếng ngon Hà Nội”là cuốn sách văn hóa ẩm thực mang tính văn chương lịch lãm, mênh mang một tình yêu Hà Nội khôn nguôi. Người đọc sẽ tìm thấy tâm sự sâu lắng, hoài niệm thiết tha của người Tràng An cũng như những người xa xứ nhớ về quê hương.
Cũng viết về mảnh đất con người Hà Nội nhưng bằng ngữ nghĩa và cảm nhận của một nhà báo, “Đi dọc Hà Nội” của tác giả Nguyễn Ngọc Tiến lại mang đến cho thầy cô và các bạn một nét riêng rất mới về thủ đô. Là phóng viên báo Hà Nội mới, sống và làm việc tại Thủ đô, Ông rất am hiểu về Hà Nội, yêu Hà Nội. Ông đã đạt giải thưởng Bùi Xuân Phái - vì tình yêu Hà Nội vào ngày 31/08/2012. Cuốn sách “Đi dọc Hà Nội” dày 251 trang, khổ 14,5x20,5cm do NXB Thời đại xuất bản tháng 8/2012. Bìa sách có viền trắng với nét chữ độc đáo được tô đậm bằng màu đỏ và cam nhạt, hình ảnh cây cầu Long Biên bắc ngang sông Hồng mang một sắc đỏ như chứng nhân lịch sử - một Hà Nội hiên ngang kiêu hãnh, một Hà Nội giàu truyền thống văn hóa, một Hà Nội cháy bỏng khát khao đầy yêu dấu. Bằng sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa văn báo chí và văn khảo cứu, cách triển khai tư liệu theo một logic nhất quán, xen lẫn những câu ca dao, câu vè, câu thơ thú vị làm cho các bài ký sự -khảo cứu lịch sử văn hóa trở nên tinh tế. Cuốn sách “Đi dọc Hà Nội” đã đạt tới một đẳng cấp mới, mở ra một cách tiếp cận mới.
Các bạn học sinh thân mến, chuyên đề điểm và giới thiệu sách chủ đề “Mừng Đảng – Mừng xuân- Mừng thủ đô ngày càng đổi mới” đã gửi tới thầy cô và các bạn những cuốn sách thật hay và ý nghĩa. Đến với những trang sách, bạn đọc có thêm nhiều tư liệu về một thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến. mảnh đất rồng thiêng Đông Đô, giúp chúng ta hiểu thêm về quá khứ, về dòng chảy văn hóa và dấu ấn của nhiều thế hệ ở Hà Thành.