“Có những phút làm nên lịch sử
Có cái chết hóa thành bất tử
Có những lời hay hơn mọi lời ca?
Có con người như chân lí sinh ra”.
Quả đúng như lời bài thơ của Tố Hữu. Người nữ anh hùng Võ Thị Sáu đã hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. Nhưng tên tuổi chị còn sống mãi cùng với nước non. Sự hy sinh của chị đã khơi nguồn cảm hứng cho nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn viết nên bài thơ "Biết ơn chị Võ Thị Sáu" và do chính ông phổ nhạc bài thơ này. Bài thơ- bài hát đã trở thành một huyền thoại về người con gái bất khuất kiên trung “đã chết cho mùa hoa lê-ki-ma nở”
Cuốn sách: “Võ Thị Sáu con người và huyền thoại” của tác giả Nguyễn Đình Thống; cuốn sách gồm 116 trang; khổ 14,5x20,5cm do nhà xuất bản TP. Hồ Chí Minh xuất bản năm 2020.
Ngay trang bìa chúng ta đã thấy nổi bật lên là hình ảnh tượng đài của Võ Thị Sáu đang đứng hiêng ngang bất khuất như tinh thần bất khuất của chị.
Mỗi khi nhắc tới Côn Đảo ta không thể không nhắc tới tên tuổi Võ Thị Sáu - những người đã chết nhưng còn sống mãi trong thế hệ chúng ta và gọi chị bằng hai tiếng rất gần gũi, thân thương là “Chị Sáu”.
Võ Thị Sáu sinh năm 1933 tại xã Phước Thọ, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Năm 1947 chị ra nhập đội Công an xung phong quận Đất Đỏ từ đó chị trở thành người chiến sĩ trinh sát làm nhiệm vụ phá tề, trừ gian. Tháng 2 năm 1950 tại phiên chợ giáp tết Canh Dần trong 1 trận tập kích ném lựu đạn diệt các tên cả suốt, cả Đay và không may bị sa vào tay giặc.
Tại phiên tòa đại hình của Pháp chị khẳng định “ Yêu nước chống bọn thực dân xâm lược không phải là tội”. Tên phiên tòa rung chuông ngắt lời chị và tuyên án “tử hình, tịch thu tài sản”. Tốp hiến binh xông vào còng tay chị lôi đi tiếng chị còn vẳng lại “Đả đảo thực dân Pháp, kháng chiến nhất định thắng lợi”. Thực dân Pháp không dám thực hiện bản án tử hính đối với người con gái chưa đến tuổi thành niên, chúng lại tiếp tục giam chị ở nhà lao Chí Hòa.
Những ngày cuối cùng ở Khám Chí Hòa Sáu vẫn học văn hóa, thêu thùa, ca hát, kẻ run sợ trước bản án tử hình lại là thực dân Pháp. Chúng không dám xử tại Sài gòn mà phải lén lút đưa chị ra Côn Đảo hành hình.
Bốn giờ sáng ngày 23/01/1952 tên Giám Thị trưởng và tên chủ Sở Cò áp giải chị tới Văn Phòng giám thị trưởng. Sau khi tên chánh án làm thủ tục thi hành án xong thì viên cố đạo ôn tồn lên tiếng.
Bây giờ ta sẽ rửa tội cho con Võ Thị Sáu gạt phắt “Tôi không có có tội, nếu cha muốn rửa tội xin hãy rửa tội cho những kẻ sắp giết tôi đây”.
Viên cố đạo hỏi tiếp:
- Trước khi chết con có ân hận gì không?
- Tôi chỉ ân hận là chưa tiêu diệt hết bọn thực dân cướp nước và tay sai bán nước.
Cố đạo làm dấu và quay mặt đi trong khi bọn lính còng tay Võ Thị Sáu giải ra pháp trường. Gió rít từng hồi, bình minh chưa lên, mùa xuân chưa kịp đến.
Ra đến pháp trường chánh án hỏi chị: “Còn yêu cầu gì trước khi chết” Chị yêu cầu “ Không cần bịt mắt tôi, hãy để đôi mắt tôi được nhìn đất nước mình tới giây phút cuối cùng và tôi đủ can đảm để nhìn vào họng súng của các người”.
Thế là chị đã anh dũng hy sinh lúc 7h sáng ngày 23/1/1952.
Ai đã đến Hàng Dương đều không thể cầm lòng về những nấm mộ chen nhau, nhấp nhô trải khắp một vùng đồi. Ngôi mộ của Võ Thị Sáu nằm ở trung tâm khu B của nghĩa trang. Trước mộ là một cây dương già, ngọn đã khô, chỉ còn lại một cành lớn xanh tươi vươn thẳng về hướng Bắc từ khi chị Sáu nằm xuống cây dương mọc lên xanh tươi cùng bao huyền thoại.
Không ai nhớ hết đã có bao nhiêu tấm bia dựng trên mộ chị. Thời Mỹ-Ngụy, mỗi lần mở chiến dịch tố cộng là bọn cải huấn lại kích động đám tù tay sai đạp bia mộ chị Sáu để hạ uy thế những người cộng sản. Nhưng chúng vừa đập xong thì lại có tấm bia khác mọc lên, khi bằng xi măng, khi bằng đất nung, khi lại bằng đá và đặc biệt có cả tấm bia được trạm trên đá cẩm thạch.
Những kẻ hèn hạ có thể phá được tấm bia này hay tấm bia khác nhưng chúng không thể xóa được tấm lòng ngưỡng mộ của tù nhân và nhân dân biển đảo với người con gái mà họ đã phong thần. Chúng càng đập phá chị càng linh thiêng. Những câu chuyện về chị đã trở thành huyền thoại trên đảo.
Cuốn sách Võ Thị Sáu con người và huyền thoại với những tình tiết đặc sắc, hy sinh anh dũng và những huyền thoại về chị. Người con gái với tinh thần bất khuất sẽ luôn sống mãi với thế hệ hôm nay và mai sau.